Automatyczna regulacja tempe
Dobre wywołanie materiału filmowego i papierów jest głównym warunkiem wykonywania dobrych fotografii. Oprócz jakości materiałów istotną rolę odgrywa tu temperaturą wywoływacza. W czasie wywoływania powinno utrzymywać się możliwie stałą na poziomie 20°C temperaturę otoczenia i kąpieli, przy czym na ogół w miesiącach zimowych konieczne jest utrzymanie również stałej temperatury wywoływacza. Zastosowanie zawsze takiej samej temperatury ma ponadto tę zaletę, że uzyskuje się o wiele1 bardziej powtarzalne wyniki pracy.Opisane poniżej urządzenie utrzymuje temperaturę wywoływacza na stałym, regulowanym poziomie. Zasadę urządzenia ilustruje schemat pokazany na Elementem wrażliwym na temperaturę jest opornik Rt, tzw. termistor. Opornik ten steruje stopniem wzmacniającym tranzystora Tłt który współpracuje z tzw. dyskryminatorem Schmitta (T2 i T3). Dyskry-minator posiada próg działania, po przekroczeniu którego następuje zmiana stanów tranzystorów T2 i Tj. Osiągnięcie progu działania zależy pośrednio od temperatury i położenia ślizgu potencjometru P: Jeżeli zostanie osiągnięta temperatura odpowiadająca progowi, wtedy odtyka się tranzystor T3 i zamyka tym samym obwód prądowy przekaźnika Rei, który łapie. Rozwierają się wtedy styki bierne rt i zostaje wyłączone zasilanie grzejnika 3 ogrzewającego kąpiel, np. wywołującą. Jeżeli na skutek stygnięcia, temperatura opadnie poniżej wartości progowej, dyskryminator powróci do stanu poprzedniego (Ts zatkane), puszcza przekaźnik, a styki rt zamykają obwód grzejnika G. Proces zacznie się od nowa. Chodzi tu więc o tzw. regulację dwupunktową. Układ tranzystorowy jest zasilany z zasilacza sieciowego, stabilizowanego diodą Zenera, która niekoniecznie jest tu potrzebna, jednak wydaje się być korzystna ze względu na uzyskanie powtarzalnych wartości temperatury. Jeżeli zrezygnujemy z diody D2, wtedy zamiast niej trzeba włączyć kondensator lO-r-50 uF. Dioda D, służy do zabezpieczenia tranzystora T3 przed wystąpieniem zbyt wysokich przepięć (pików) powstających przy zatykaniu tranzystora Ts. Zasilanie obwodu, jak również spirali grzejnej, musi bezwarunkowo następować przez transformator.
Elektryczne elementy konstrukcyjne są zasadniczo łatwo dostępne. Przekaźnik nie powinien mieć progu zadziałania większego jak 200 mW przy oporności uzwojenia większej od 370 Q. Przy ewentualnym przewijaniu cewki przekaźnika należy kierować się wskazówkami podanymi w Gdy zastosuje się większy przekaźnik, wtedy do obwodu zamiast przekaźnika Rei należy włączyć opornik 1 kfl i do tranzystora T3 dołączyć jeszcze jeden stopień na tranzystorze T«, jak to pokazuje Jednakże wtedy zamiast zestyków biernych trzeba zastosować zestyki czynne. Jako transformator można zastosować tutaj każdy typ transformatora radiowego z rdzeniem pakietowym o wielkości M55, którego napięcie wtórne wynosi 2X6,3 V, a pierwotne 250 V/60 mA. Przy napięciach wtórnych większych niż 250 V należy przed spiralą grzejną włączyć jeszcze jeden opornik. Jako spiralę grzejną stosuje się grzejnik do akwarium, którego moc nie powinna być większa niż 15 W.
Budowa przyrządu jest prosta. W obudowie o odpowiedniej wielkości, wykonanej z drewna albo z tworzywa sztucznego, umieszcza się transformator, zasilacz sieciowy oraz układ tranzystorowy. W celu podłączenia grzejników w obudowie umieszcza się gniazdko wtykowe Sdl Ter-mistor zastosowany jako czujnik wkłada się w rurkę szklaną i podłącza się do niego kabel podłączeniowy na tyle szczelnie, aby można było czujnik zanurzyć w cieczy. Rurkę szklaną zatapia się od góry i od dołu (np. żywicą epoksydową), aby nie dostała się do niej woda.
Posługiwanie się przyrządem jest proste. Czujnik temperatury oraz spiralę grzejną umieszcza się w kąpieli z wywoływaczem, możliwie daleko od siebie i włącza się zestyk S. Najpierw należy przyrząd wyskalować za pomocą termometru, tzn. określić zależność ustawienia potencjometru od temperatury. Następnie urządzenie jest całkowicie gotowe do pracy. Za pomocą potencjometru P ustawia się wymaganą temperaturę i utrzymuje się kąpiel wywołującą w optymalnej temperaturze.W wielu przypadkach konieczne jest użycie innego grzejnika. Wtedy grzejnik akwaryjny do wywoływania filmów w koreksie należy zastąpić puszką lampową albo małą grzałką zanurzeniową. Ponieważ element grzejny ma moc przeważnie większą niż 15 W, trzeba wprowadzić jeszcze drugie gniazdko wtykowe Sd2, za pomocą którego podłącza się grzejnik bezpośrednio do sieci. Jednakże również tutaj moc grzejnika nie powinna przekraczać mocy dopuszczalnej dla styków zastosowanego przekaźnika. Przy posługiwaniu się tym urządzeniem należy bezwzględnie przestrzegać przepisów bezpieczeństwa.